Златоуст
Уҡыу көйләүҙәре
(Залатауыс битенән йүнәлтелде)
Златоуст | |
Байраҡ[d] | |
Нигеҙләү датаһы | 1754 |
---|---|
Донъя ҡитғаһы | Европа |
Дәүләт | Рәсәй |
Административ үҙәге | Златоустовский городской округ[d][1], Златоустовский округ[d], Златоуст өйәҙе һәм Златоустовский горный округ[d] |
Административ-территориаль берәмек | Златоустовский городской округ[d][1], Силәбе өлкәһе, Урал өлкәһе, Златоустовский округ[d] һәм Златоуст өйәҙе |
Сәғәт бүлкәте | UTC+05:00[d] |
Хөкүмәт башлығы | Пекарский, Максим Борисович[d][2] |
Халыҡ һаны | 159 662 кеше (2023)[3] |
Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 125 метр |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Майҙан | 118 км² |
Почта индексы | 456200 |
Рәсми сайт | zlat-go.ru |
Иң тәүге яҙма ваҡыты | 1751 |
Урындағы телефон коды | 3513 |
Категория для почётных граждан субъекта | Категория:Почётные граждане Златоуста[d] |
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Категория:Похороненные в Златоусте[d] |
Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Zlatoust[d] |
Златоуст Викимилектә |
Златоу́ст (башҡ. Алтынтамаҡ) — Силәбе өлкәһенең өлкә әһәмиәтендәге ҡалаһы. Хеҙмәт ҡаһарманлығы һәм дан ҡалаһы[4].
1865 йылдан «ҡала» статусына эйә, 1811—1918 йылдарҙа Златоуст тау округының, 1865—1923 йылдарҙа Златоуст өйәҙенең үҙәге.
Этимологияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1836 йылда инглиз математигы һәм физигы Вильям Споттисвуд хәҙерге Златоуст төбәгендә булып китә һәм башҡорттарҙан был тирәлә алтын булыуын ишетә.Силәбе өлкәһенең төбәкте өйрәнеүсеһе Ф.Н. Яблонский Мейәс йылғаһының алтынлы урыны Алтынтамаҡ тип аталыуын фараз итә, һәм ошо атама урыҫ теленә тәржемә ителеп, Златоустҡа әйләнә тип һанай[5]
Билдәле шәхестәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Камалетдинов Мансур Фәтхинур улы (7.01.1926—19.04.2012), СССР һәм АҠШ-тың балет бейеүсеһе, уҡытыусы, балетмейстер һәм хореограф.
- Порсев Михаил Владимирович (2.11.1923—6.10.2005), хеҙмәт алдынғыһы, 1940—1985 йылдарҙа «Златоуст машиналар эшләү заводы» берекмәһенең слесарь‑лекалолар яһаусыһы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1977).
Етәкселәр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Лукашевич Леонид Николаевич, первый секретарь горкома КПСС (1958—1963)
- Гинько Владимир Николаевич, первый секретарь горкома КПСС (1964—1966)
- Макаров Виктор Михайлович, первый секретарь горкома КПСС (1990—1991)
- Мальцев Василий Петрович, мэр (1991—2000)
- Мигашкин Пётр Семёнович, мэр (2000—2004)
- Мигашкин Дмитрий Петрович, мэр (2004—2009)
- Караваев Александр Николаевич, мэр (2009—2012)
- Жилин Вячеслав Анатольевич, мэр (2012 — )
Радиостанциялар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 71,69 УКВ — Радио России / Радио Южный Урал
- 87,7 FM — Юмор FM
- 88,1 FM — Русское радио
- 88,5 FM — LOVE RADIO
- 88,9 FM — DFM
- 90,3 FM — Business FM
- 91,0 FM — Дорожное радио
- 101,4 FM — Милицейская волна
- 101,8 FM — Хит FM
- 102,7 FM — Радио Континенталь
- 103,4 FM — Пионер FM
- 104,2 FM — Радио Шансон
- 104,7 FM — Европа плюс
- 105.6 FM — Интерволна
- 106,0 FM — Авторадио
- 106,4 FM — Радио Романтика
- 107,9 FM — Ретро FM
Климат
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡала климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрһәткес | Ғин | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Йыл |
Абсолют максимум, °C | 5,1 | 7,3 | 13,7 | 30,0 | 34,1 | 36,7 | 38,4 | 38,1 | 33,4 | 23,1 | 13,1 | 6,2 | 38,4 |
Уртаса температура, °C | −13,7 | −13 | −7,1 | 2,5 | 11,7 | 17,7 | 19,0 | 16,0 | 9,9 | 2,1 | −7,8 | −13,2 | 2,1 |
Абсолют минимум, °C | −48,1 | −46,7 | −36,8 | −29,4 | −13,4 | −4,1 | −3,1 | −5,3 | −14,1 | −26,1 | −38,4 | −47,4 | −48,1 |
Яуым-төшөм нормаһы, мм | 103 | 588 | |||||||||||
Сығанаҡ: NASA. База данных RETScreen |
Видео
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Башкирское происхождение названия города Златоуст( Алтын Тамак)[1]
Һүрәт теҙмәһе
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]-
И. Н. Бушуев һәйкәле. Скульптор В. П. Жариков.
-
Златоуст ҡорал фабрикаһы. 1850 йыл.
-
Златоуст, 1909 йыл. Прокудин-Горский Сергей Михайлович фотоһы.
-
Златоуст, 2011 йыл.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 ОКТМО (урыҫ)
- ↑ https://web.archive.org/web/20200609144447/http://www.zlat-go.ru/04_glava/
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2023 года и в среднем за 2022 год и компоненты её изменения (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.) (урыҫ) — 2023.
- ↑ Города Трудовой Доблести и Славы 2022 йыл 27 март архивланған.
- ↑ Башкирское происхождение названия города Златоуст( Алтын Тамак)
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Златоуст — город крылатого коня. Златоуст, 2004.