Ҡоншаҡ районы
 |
Был мәҡәләлә сит телдән алынған киҫәктәр бар һәм улар тәржемә итеп бөтөлмәгән.
Уның тәржемәһен тамамлап проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |
| |||
| Ил | |||
|---|---|---|---|
| Урынлашҡан урыны | |||
| Берләштерә |
9 берекмә | ||
| Административ үҙәк |
Ҡоншаҡ ауылы | ||
| Барлыҡҡа килеүе | |||
| Халҡы (2016) |
↘29 803[1] (0.85 %, 17 урын) | ||
| Тығыҙлығы |
9,09 кеше/км² | ||
| Милли состав |
башҡорттар – 47%, татарҙар– 36%, урыҫтар – 15% | ||
| Майҙаны |
3 280 км² (12 урын) | ||
|
| |||
| Ваҡыт бүлкәте | |||
| Автомобиль номерҙары коды |
74, 174 | ||
| Рәсми сайты | |||
Ҡоншаҡ районы (рус. Кунашакский район) — Силәбе өлкәһенең административ-территориаль берәмеге. Район үҙәге — Ҡоншаҡ ауылы.
Йөкмәткеһе
География[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Район Силәбе өлкәһенең төньяҡ-көнсығышында урынлашҡан. Төньяҡта Свердловск һәм Ҡурған өлкәләре менән сиктәш. Районда Сыбаркүл һәм Айлыкүл күлдәре, Ҡараболаҡ, Бағыряҡ, Көртмәле һаҙы йылғалары аға.
Сиктәшлек[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
| Яҡ | Район йәки регион |
|---|---|
| Төньяҡ | Кәҫле районы |
| Төньяҡ-көнсығыш | Свердловск өлкәһе, Ҡурған өлкәһе |
| Көньяҡ-көнсығыш | Красноармейск районы |
| Көньяҡ | Арғаяш районы, Сосновка районы |
Халҡы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
| Халыҡ иҫәбе | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2002[2] | 2005[3] | 2006[3] | 2007[3] | 2008[3] | 2009[4] | 2010[5] | 2011[6] |
| 32 225 | ↘31 408 | ↘31 085 | ↘30 780 | ↘30 280 | ↘29 558 | ↗30 112 | ↘30 085 |
| 2012[7] | 2013[8] | 2014[9] | 2015[10] | 2016[1] | |||
| ↘30 073 | ↗30 105 | ↗30 116 | ↘30 034 | ↘29 803 | |||
- Милли составы
Население Кунашакского района представлено различными национальностями: башкиры, татары, русские, украинцы, немцы, казахи и многие другие. Такой состав делает неповторимой культуру района в целом. Отмечается огромное множество праздников.
В разных источниках приводятся такие формы названия района на башкирском языке (башҡ. Ҡоншаҡ районы[11], Көншәк районы).
Татары проживают в основном в селах Кунашак, Муслюмово, Татарская Караболка, Усть-Багаряк и в деревнях Усманово и Мусакаево. Также много татар в башкирских селах Новобурино, Большой Куяш, Сары и Халитово. В поселках Лесной, Дружный и Синарский. Татары проживают практически в каждом населенном пункте района.
Башкиры проживают практически во всех населенных пунктах района.
Тарих[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
1917—1930 йылдарҙа район биләмәһе Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһының Арғаяш кантонына керә. 1934 йылдың 17 ғинуарынан 17 ноябренә тиклем Арғаяш милли округына ҡарай. Артабан Силәбе өлкәһенә керә.
Админстратив ҡоролошо[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
9 берекмә, 74 халыҡ йәшәгән пункт бар.
| № п/п | Берекмә | Үҙәк | Пункттар һаны |
Халыҡ (2002), һаны, кеше |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Әшир ауыл биләмәһе | Әшир | 3 | 652 |
| 2 | Буре ауыл биләмәһе | Яңы Буре ауылы | 4 | 2 582 |
| 3 | Ҡоншаҡ ауыл биләмәһе | Ҡоншаҡ | 7 | 7 640 |
| 4 | Ҡояш ауыл биләмәһе | Оло Ҡояш | 10 | 2 898 |
| 5 | Мөслим ауыл биләмәһе | Мөслим | 8 | 5 591 |
| 6 | Һары ауыл биләмәһе | Һары | 6 | 2 267 |
| 7 | Өрөккүл ауыл биләмәһе | Дружный ҡасабаһы | 11 | 3 089 |
| 8 | Усть-Багаряк ауыл биләмәһе | Усть-Багаряк | 13 | 3 065 |
| 9 | Хәлит ауыл биләмәһе | Хәлит | 10 | 4 433 |
Күренекле кешеләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Сөләймәнов Фәтҡелҡадир Мостафа улы — башҡорт милли-азатлыҡ хәрәкәтендә ҡатнашыусы, яҙыусы, төркиәтсе[12];
- Ҡадир Даян — башҡорт яҙыусыһы, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре;
Солтанов Барый Муллағәли улы (13.10.1907—21.01.1945) — Советтар Союзы Геройы (1945). Хәлит (Ҡоншаҡ районы)|Хәлит ауылы.- Мөхәмәтйәров Хәй Ғабдрафиҡ улы — башҡорт шағиры;
- Тимерғазин Ҡадир Рәхим улы — нефтсе, геолог, геология-минералогия фәндәре докторы, профессор;
- Ғәлимов Сәләм — (18.01.1911—19.06.1939) — башҡорт шағиры, журналист һәм ғилми хеҙмәткәр. 1934 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы (Тәгәш ауылы).
- Тимерғәлина Шәрифә Тимерғәзи ҡыҙы — ВЛКСМ-дың Башҡортостан өлкә комитетының беренсе, аҙаҡтан ВЛКСМ Үҙәк Комитеты секретары (Ҡәнзәфәр ауылы).
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ 1,0 1,1 Предварительная численность постоянного населения городских округов и муниципальных районов Челябинской области на 1 января 2016 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 22 февраль 2016. 22 февраль 2016 тикшерелгән.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Тәүге сығанаҡтан архивланған 3 февраль 2012.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Численность постоянного населения по городским округам и муниципальным районам Челябинской области на 1 января 2005-2016 гг. (численность населения 2004-2010 гг. пересчитана от итогов ВПН-2010). Тәүге сығанаҡтан архивланған 8 апрель 2016. 8 апрель 2016 тикшерелгән.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 2 ғинуар 2014. 2 ғинуар 2014 тикшерелгән.
- ↑ Тома официальной публикации итогов Всероссийской переписи населения 2010 года по Челябинской области. Том 1. «Численность и размещение населения Челябинской области». Таблица 11. Челябинскстат. Тәүге сығанаҡтан архивланған 13 февраль 2014. 13 февраль 2014 тикшерелгән.
- ↑ Численность постоянного населения Челябинской области в разрезе муниципальных образований на 1 января 2012 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 12 апрель 2014. 12 апрель 2014 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 31 май 2014. 31 май 2014 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Тәүге сығанаҡтан архивланған 16 ноябрь 2013. 16 ноябрь 2013 тикшерелгән.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 2 август 2014. 2 август 2014 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Тәүге сығанаҡтан архивланған 6 август 2015. 6 август 2015 тикшерелгән.
- ↑ Ссылка на статью в журнале Ватандаш
- ↑ Башҡортостан: Ҡыҫҡаса энциклопедия. Урыҫсанан тулыландырылған һәм төҙәтелгән тәржемәһе. /Баш мөхәррир Р. З.Шәкүров. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» дәүләт ғилми нәшриәте, 1997. 303 бит
Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ҡоншаҡ районы // Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2019. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- «Ватандаш» журналында мәкәлә
- Официальный сайт Кунашакского района
- История герба Кунашакского района
- Кунашакский муниципальный район
- Кунашакский район Челябинской области отмечает 75-летие
- Татарская Караболка — 50 лет в объятиях смерти.
- Башкирское родословие: Салъют
 Ҡоншаҡ районы тораҡ пункттары | |||
|---|---|---|---|
 | Район үҙәге: Ҡоншаҡ ауылы | .png) | |
Силәбе өлкәһе административ-территориаль бүленеше | |||
|---|---|---|---|
 | Административ үҙәк: Силәбе Ҡала округтары: Златоуст | Копейск | Ҡарабаш | Ҡытаутамаҡ | Ҡыштым | Локомотив | Магнитогорск | Мейәс | Озёрск | Снежинск | Трёхгорный | Троицк | Силәбе | Сыбаркүл | Үрге Өпәле | Южноуральск Мәҡәләләр: Герб | Флаг | Гимн | Тарих | География | Халыҡ | Биләмә ҡоролошо |  | |
|
Был Силәбе өлкәһе географияһы буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |
