Ялсығол

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ауыл
Ялсығол
Ялсығол
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Учалы районы

Ауыл советы

Туңғатар

Координаталар

54°43′24″ с. ш. 59°40′26″ в. д.HGЯO

Милли состав

башҡорттар

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 253 884 012

ОКТМО коды

80 653 484 146

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Ялсығол (Рәсәй)
Ялсығол
Ялсығол
Ялсығол (Башҡортостан Республикаһы)
Ялсығол

Ялсығол (рус. Яльчигулово) — Башҡортостан Республикаһының Учалы районындағы ауыл. Туңғатар ауыл Советына ҡарай. 2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 75 кеше булған[1]. Почта индексы — 453715, ОКАТО коды — 80253884012.

Географик урыны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Район үҙәгенә тиклем (Учалы): 69 км
  • Ауыл Советы үҙәгенә тиклем (Туңғатар): 5 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ҡорама): 39 км[2]

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ялсығол ауылы VII—VIII ревизиялар араһында барлыҡҡа килә. 1834 йылда ауылда 86 ир-егет һәм 84 ҡатын-ҡыҙ йәшәгән. X ревизия мәғлүмәте буйынса, 28 хужалыҡта 196 кеше йәшәгән. Ул саҡта тәүге төпләнеүсенең улы Әбделғәлим Ялсығоловҡа 77 йәш тула, уның ике улы — Хөснөтдин (уның Низаметдин) һәм Хисаметдин булған. 1841 йылда 168 кеше йәшәгән 31 хужалыҡта 150 йылҡы, 50 һыйыр, 150 һарыҡ һәм 25 кәзә аҫыралған. Игенселек менән шөғөлләнгәндәр[3].

Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь 75 36 39 48,0 52,0
Милли составы

2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәтенә ярашлы, Ялсығол ауылында башҡорттар (99 %) йәшәй[4].

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Ревизия материалдарында[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1859 йылда Ялсығол ауылында ла рәүиз (ревизия) үткәрелә һәм уның материалдары Башҡортостандың Милли архивында һаҡлана [5]

Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Тау урамы (рус. Горная улица)
  • Үҙәк урам (рус. Центральная улица)[7]

Тирә-яҡ мөхит[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ер-һыу атамалары
  • Шарҙатма йылғаһы[8]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
  2. Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
  3. Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 18. — ISBN 978-5-295-04683-4.
  4. Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта(недоступная ссылка)  (рус.)
  5. 1859 йылғы ревизия материалдары(недоступная ссылка)
  6. Администрация Учалинского района. Официальный сайт. К 90-летию Учалинского района: Почетный гражданин района Раис Шамигулов(недоступная ссылка) (рус.)
  7. Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 20 по Республике Башкортостан
  8. Башҡортостан Республикаһының топонимдар һүҙлеге

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]