Иҫке Жиәш

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Иҫке Жиәш
Дәүләт  Рәсәй империяһы
 Совет Рәсәйе
 Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Тлякеевское сельское поселение[d][1]
Халыҡ һаны 223 кеше (1795)[2],
11 кеше (1795)[2],
18 кеше (1816)[2],
283 кеше (1816)[3],
12 кеше (1834)[2],
425 кеше (1834)[2],
254 кеше (1850)[2],
19 кеше (1850)[2],
280 кеше (1859)[2],
425 кеше (1902)[2],
662 кеше (1905)[2],
767 кеше (1912)[2]
Почта индексы 423732
Карта

Иске Жиәш[4] (Иҫке Зиәш[5]; татар. Иске Җияш, рус. Старое Зияшево) — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Аҡтаныш районы ауылы.

География[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауыл Шәбеҙ йылғаһы буйында, Аҡтаныш ауылынан көнбайышҡа табан 18 км алыҫлыҡта урынлашҡан[6].

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауылға гәрә ырыуы башҡорттары нигеҙ һала. Тәүге тапҡыр 1732 йылда телгә алына[5]. Ауыл Гәрәй улусының Әжәҡул түбәһенә ҡарай, һуңыраҡ был улус Ырымбур губернаһы Минзәлә өйәҙенә ҡарай. 1865 йылда Минзәлә өйәҙе Өфө губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс, ауыл Шәрип улусы, ә артабан Таҡталасыҡ улусы составына керә[7].

Ауыл кешеләре 1773—1775 йылдарҙағы Крәҫтиәндәр һуғышында әүҙем ҡатнаша[6].

1848 йылда ауылда мәсет (1816 йылдан билдәле), мәктәп, 1905 йылда — 4 тирмән (шул иҫәптән 1 ел тирмәне), икмәк магазины теркәлгән[7].

1920 йылда ауыл яңы ойошторолған Татар АССР-ының Минзәлә кантоны составына керә. 1930 йылдан Аҡтаныш районы, 1963 йылдан — Минзәлә районы, 1965 йылдан — йәнә Аҡтаныш районы составында була[6].

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1795 йылда ауылда 27 ихатала 223 аҫаба башҡорт һәм 2 ихатала 11 типтәр, 1816 йылда — 283 башҡорт һәм 19 типтәр, 1834 йылда — 425 башҡорт һәм 12 типтәр иҫәпләнгән. 1902 йылда 141 ихатала — 425 йән ир затлы аҫаба башҡорт, 1905 йылда 145 ихатала — 662 кеше, 1912 йылда 156 ихатала — 767 аҫаба башҡорт йәшәй[7].

1795 1834 1859 1865 1870 1884 1897 1906 1913 1920 1926 1938 1949 1958 1970 1979 1989 2002[6][5]
234 425 548 585 652 697 662 767 740 662 560 404 365 368 340 215 189 184

Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ОКТМО (урыҫ)
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 улы Ә. Ә. З. Аулы мензелинских башкирӨфө: Китап, 2009.
  3. улы Ә. Ә. З. Ауыл мензелинских башкирӨфө: Китап, 2009.
  4. Камалов А. А., Камалова Ф. У. Атайсал. — Уфа: Башкирское издательство «Китап», 2001. — С. 384. — 544 с. — ISBN 5-295-02882-8.
  5. 5,0 5,1 5,2 Населённые пункты камско-икских башкир, входившие в Казанскую и Уфимскую губернии / Иҫке Жиәш // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Татарская энциклопедия.
  7. 7,0 7,1 7,2 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 321—325. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.