Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте

Табын — башҡорттарҙың ырыу-ҡәбилә берләшмәһе.

Табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһенә ингән ҡәбиләләр һәм ырыуҙар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Табын — Табын ырыу ҡәбиләһенә ҡараған башҡорт ҡәбиләһе. Ырыу составы: барын, дыуан табын, йомран, кесе, күбәләк, кәлсер, ҡара‑табын, тиләү, һарт.[1]
  • Ҡумрыҡ — Табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһенә ҡараған башҡорт ҡәбиләһе. Ырыу составы: йылан, ҡыркүле, сәғит, һатҡы, тау, түбәләҫ[2].
  • Ҡыуаҡан — Табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһенә ҡараған башҡорт ҡәбиләһе. Ырыу составы: йылан, ҡыркүле, сәғит, һатҡы, тау, түбәләҫ[3].
  • Бишул — табын ырыу‑ҡәбилә берләшмәһе составындағы башҡорт ҡәбиләһе. Ырыу составы: Бишул һәм Бишул‑уңғар[4].
  • Һырҙы — табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһе составына ингән ырыу. Ырыу аралары: ҡурман, ҡырҡтар, өрөк, әбел.[5]
  • Бәҙрәк - Табын ырыу-ҡәбилә берләшмәһенә ҡараған башҡорт ҡәбиләһе[6].

Табындарҙан барлыҡҡа килгән ҡәбиләләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ирәкте — Ирәктеләрҙең шәжәрәһе буйынса, улар 15 быуатта Мейәс йылғаһы үҙәненән Ыҡ йылғаһы (Кама йылғаһы ҡушылдығы) бассейнынан күсеп килгән табын ҡәбиләһенең ҡара‑табын ырыуы нәҫелдәре булып тора[3]. Ирәктеләр 15-16 быуатта Ҡазан ханлығы сиктәренә барып төпләнгән ҡара-табын һәм көнбайыш табындарҙың нәҫеле булып тора[7]

Учалы районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Барын
Ҡара табын
Күбәләк;
Ҡыуаҡан;
Тиләү;

Салауат районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡыуаҡан;

Әбйәлил районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Күбәләк;

Белорет районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Күбәләк;

Мөхәмәт (Белорет районы)

Архангель районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡумрыҡ-күрпәс табын;
Ҡумрыҡ-табын;
Ҡумырыҡ;
Ҡумырыҡ-күрпәс табын;
Урман-көҙөй, төркмән-көҙөй;
Кәлсер;

Ауырғазы районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бишул-табын;
дыуан табын;

Ғафури районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡумрыҡ табын, дыуан табын;
Кесе табын;
Кәлсер табын;
Бишул;

Ҡырмыҫҡалы районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бишул, күрпәс-табын;
дыуан табын, күрпәс-табын;
дыуан табын;
дыуан табын, кесе табын;
дыуан табын, бишул;
дыуан табын, күрпәс табын;
Йомран табын;
Кенәзләр күрпәс табын;
Һарт, кенәзләр табын, күрпәс табын;
Йомран табын;
Дауын табын;

Тәтешле районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ирәкте;

Балтас районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ирәкте;

Дәүләкән районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ирәкте;

Татарстан, Мөслим районы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ирәкте;
  • Баланлы
  • Вәрәшбаш
  • Вәрәш-Ҡатмыш (Ҡатмыш)
  • Имәнле
  • Иҫке Вәрәш
  • Метрәй, Мөслим,
  • Мәлләтамаҡ,
  • Мәлләтамаҡ-Шәрип, Наратаҫты,
  • Салауыҙ (Салауыҙ-Мухан),
  • Тамъян,
  • Тегермәнлек,
  • Төгәш,
  • Түбәнге Табын,
  • Юғары Табын һ. б.

Һамар өлкәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һарытау өлкәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Кучембетово (Күсембәт, Ҡатай) (табын, ҡатай) Перелюб районы
  • Ишимбаево (Юлдашбаево) (табын, күрпәс-табын)
  • Максютово (Бишул) (йомран-табын, бишул-табын) Пугачев районы

Александровка районы (Ырымбур өлкәһе)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Иҫәнгилде ҡатнаш
  • Аҡтин
  • Ҡайыпҡол
  • Нәҙем
  • Кәлсер

Красногвардейский районы (Ырымбур өлкәһе)[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Юлтый
  • Кесе Юлдаш
  • Иҫке Юлдаш
  • Яңы Юлдаш
  • Юғары Ильяс, Тамис
  • Урта Ильяс, Ильяс
  • Түбәнге Ильяс, Ҡырыҫтау
  • Ҡолман (ru:Карьяпово) 203
  • Яйыҡ
  • Бәхтийәр

Силәбе өлкәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

ru:Челябинские башкиры

һарҙы
  • Абдыр 245
  • Акбашево (86)
  • Бажикаево (96)
  • Байрамгулово (62)
  • Илимбетово (96)
  • Кузяшево (98)
  • Мавлютово (97)
  • Норкино (100)
  • Селяево (96)
  • Ст. Соболево (98)
  • Суфино (98)
  • Тугузбаево (97)
  • Ялтырово (99)
  • Яратҡол 1139
  • Альмеево (98)
  • Мамаево (95)
  • Султаево (93)
  • Туктубаево (95)
  • Сураково (95)
  • Булатово (89 (Ҡатай?)
  • Магадеево (54)

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Р.З.Йәнғужин, тәрж. М.В. Хәлимова. Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  2. Р.З.Йәнғужин, тәрж. М.В. Хәлимова. Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  3. 3,0 3,1 Р.З.Йәнғужин, тәрж. Д.К. Үзбәков. Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  4. Р.З.Йәнғужин, тәрж. Ә.Н. Аҡбутина. Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  5. Янгузин Р . З. Сырзы./Статья в башкирской энциклопедии(недоступная ссылка)
  6. Р.З.Йәнғужин, тәрж. Ә.Н. Аҡбутина. Табын берләшмәһенә ингән ауылдар исемлеге // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  7. Асфандияров А. 3. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978-5-295-04683-4