Уралтау заказнигы

Уралтау заказнигы
Дәүләт	Рәсәй
Административ-территориаль берәмек	Учалы районы һәм Башҡортостан Республикаhы

Уралтау заказнигы — Ағиҙел, Урал йылғалары башланған урындарҙы һәм уларҙың тирә‑яғындағы тәбиғәт комплекстарын һаҡлау маҡсатында булараҡ ойошторолған ландшафт заказнигы. Ул даими рәүештә күҙәтелеп тора

Урал тауын аҡсарлаҡ иңләй

Тасуирламаһы

Уралтау заказнигы 1981 йылда Башҡортостан Республикаһының Учалы районы биләмәһендә Башҡортостан (Көньяҡ) Уралының үҙәк өлөшөндә ойошторолған. Майҙаны 52,4 мең га, яҡынса 80 %‑ын урман ҡаплаған, 3 %‑ы һаҙланған.

Билдәле булыуынса, заказниктар тәбиғәт комплекстарын йәки уларҙың компоненттарын һаҡлау йәки тергеҙеү, экологик балансты тигеҙлектә тотоу маҡсатында булдырыла, уларҙа хужалыҡ эшмәкәрлеген алып барыу даими йәки ваҡытлыса тыйыла. Заказник территорияһында йәнлектәр донъяһына зыян килтерерлек ғәмәлдәр — һунар итеү, балыҡ тотоу; тупраҡтың тәбиғи составын боҙмаҫ өсөн минераль ашламалар ҡулланыу, ер һөрөү; файҙалы ҡаҙылмалар сығарыу һ.б. тыйыла йәки сикләнә.

Һыу сығанаҡтары

Уралтау заказнигы биләмәләрендә һаҙлыҡтар күп, улар иҫәбендә Кирәбе, Оло Әүнәр ҡушылдығы Тығын йылғалары буйындағы һаҙҙар. Һыу һаҡлар объекттар булараҡ уларҙың әһәмиәтен аңлау арта бара, шуның өсөн дә ҡурсыу саралары күрелә.

Был төбәктә Оло Әүнәр ҡушылдығы менән Ағиҙел , Йүрүҙән, Әй, Яйыҡ йылғалары башлана.

Тауҙары

Заказник сиктәрендә Уралтау һыртының төньяҡ‑көнсығыш өлөшө урынлашҡан, көнбайышта Ирәмәл тауы һәм Әүәләк һырты ята. Тауҙары уртаса бейеклектә, тау аралары үҙәндәр менән йырғыланған. Тауҙарын урман ҡаплаған, тау түбәләрендә ландшафтарҙың һыҙатлылығы айырымланып күренә

Республика заказниктары

Башҡортостанда дөйөм майҙаны 383,2 мең га (2012) булған 29, шул иҫәптән 9 ботаник, 17 зоологик, 3 ландшафт, заказник ойошторолған.

Һылтанмалар

• Уралтау заказнигы//Башҡорт энциклопедияһы(недоступная ссылка)
• Природный заказник «Урал-тау»
• Заказники Башкортостана//Русское географическое общество, Отделение в Республике Башкортостан