6 апрель
(6 апреля битенән йүнәлтелде)
| 6 апрель | |
| Аҙна көнө | Йәкшәмбе, Дүшәмбе, Шишәмбе, Шаршамбы, Кесаҙна, Йома һәм Шәмбе |
|---|---|
 6 апрель Викимилектә | |
6 апрель — григориан стиле буйынса йылдың 96-сы (кәбисә йылында 97-се) көнө. Йыл аҙағына тиклем 269 көн ҡала.
| ← апрель → | ||||||
| Дш | Шш | Шр | Кс | Йм | Шб | Йш |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
| 2024 йыл | ||||||
Байрамдар һәм иҫтәлекле даталар
Халыҡ-ара
: Үҫеш һәм тыныслыҡ хаҡына спорт көнө.
- Өҫтәл теннисы көнө.
Милли
АҠШ: Өмөт-ышаныс көнө.
- Йәш помидорҙар көнө.
Греция: Бойондороҡһоҙлоҡ көнө.
Литва: Юл хәрәкәте хәүефһеҙлеге көнө.
Һөнәри
- АҠШ: Армия көнө.
- Студент-спортсылар көнө.
Индонезия: Балыҡсылар көнө.
Ҡырғыҙстан: Физик культура һәм спорт хеҙмәткәрҙәре көнө.
Польша: Эске именлек агентлығы көнө.
Рәсәй Федерацияһы: Эске эштәр министрлығының тикшереү подразделениелары көнө.
- 1748: Италияла боронғо Помпеи ҡалаһының емеректәре табыла.
- 1899: Мәскәүҙә беренсе трамвай йөрөй башлай.
- 1923: Мәскәүҙә Моссовет исемендәге театр асыла.
- 1930: СССР Үҙәк Башҡарма Комитеты Ҡарары менән Ленин һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордендары булдырыла.
Башҡортостан менән бәйле шәхестәр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]0 һәм 5 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Миһранов Марат Ғәлихан улы (1955), ғалим-зоолог. 1997 йылдан хәҙерге М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетының биоэкология һәм биология буйынса белем биреү кафедраһы мөдире. Биология фәндәре докторы (2000), профессор (2003). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәғариф хеҙмәткәре (2007) һәм мәғариф отличнигы (2002). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Мәғлиев Айрат Рафаэль улы (1965—23.05.2021), скульптор, 2003 йылдан Рәсәй Рәссамдар союзы, 1999 йылдан — «Ясфио» ижад берекмәһе ағзаһы, 2002 йылдан — берекмә етәксеһе. 1997 йылдан боҙ һәм ағас скульптураларының республика, Рәсәй һәм халыҡ-ара ижад фестивалдәрендә, симпозиумдарҙа һәм күргәҙмәләрендә ҡатнашыусы. Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
1 һәм 6 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Смородинцев Анатолий Александрович (1901—6.08.1986), ғалим-бактериолог, вирусолог һәм иммунолог. 1946—1967 йылдарҙа Ленинградтағы Эксперименталь медицина институтының бүлек мөдире; 1967 йылдан Бөтә Союз грипп ғилми-тикшеренеү институтында: уны ойоштороусы һәм тәүге директоры, 1972 йылдан — бүлек мөдире. СССР Медицина фәндәр академияһы академигы (1966), медицина фәндәре докторы, профессор. Сталин (1941) һәм Ленин (1963) премиялары лауреаты. Ике Ленин (1971, 1986), Халыҡтар Дуҫлығы (1981) һәм «Почёт Билдәһе» (1943) ордендары кавалеры. Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Асҡын районы Асҡын ауылынан.
- Бармин Леонид Николаевич (1931—16.06.1995), ғалим-инженер-металлург. 1955 йылдан Свердловск ҡалаһындағы Урал политехник институты (хәҙер Рәсәйҙең беренсе Президенты Б. Н. Ельцин исемендәге Урал федераль университеты) уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1970 йылдан технология факультеты деканы, 1972—1979 йылдарҙа уҡыу-уҡытыу эштәре буйынса проректор, 1975 йылдан — һаҡлағыс һәм нығытҡыс ҡаплауҙар кафедраһы мөдире. Техник фәндәр докторы (1972), профессор (1972). Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1991), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1978) һәм дәүләт премияһы лауреаты (1982). Сығышы менән Белорет ҡалаһынан.
2 һәм 7 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Копсов Анатолий Яковлевич (1942), ғалим-инженер, дәүләт һәм энергетика тармағы эшмәкәре. 1988 йылдан «Башкирэнерго» йәмғиәте идарасыһы, генераль директоры. 1992—1994 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Советы Рәйесе һәм Башҡортостан Республикаһы Министрҙар Кабинетының Премьер-министры; 1994—2011 йылдарҙа «Берҙәм энергетика системаһы» йәмғиәтенең яуаплы хеҙмәткәре. Техник фәндәр докторы (2001), профессор (2004). Рәсәй Федераль Йыйылышының Федерация Советы ағзаһы (1994—1996). Рәсәйҙең «Берҙәм энергетика системаһы»ның атҡаҙанған хеҙмәткәре (1996), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған энергетигы (1992), СССР-ҙың энергетика һәм электрификация отличнигы (1987). Рәсәй Хөкүмәтенең фән һәм техника өлкәһендәге премияһы лауреаты (2011). 4-се дәрәжә «Ватан алдында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» (2003) һәм «Башҡортостан Республикаһында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» (2012) ордендары кавалеры.
тулы исемлек
- Николаев Леонид Витальевич (1947), һаулыҡ һаҡлау өлкәһе ветераны, йәмәғәтсе. 1975—2012 йылдарҙа Салауат ҡалаһы туберкулезды дауалау диспансерының баш табибы. 1980—2000 йылдарҙа ҡала Советы депутаты. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (2007). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Фёдоровка районы Денискин ауылынан.
- Барсуков Владимир Петрович (1957), лётчик-инструктор. Күмертау ҡалаһы осоусылар клубының элекке етәксеһе. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған физик культура һәм спорт хеҙмәткәре.
- Керчина Лариса Николаевна (1962), Башҡортостандың рус телендә ижад итеүсе шағиры, тәржемәсе. 2009 йылдан Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Яҙыусылар союздары ағзаһы. «Илһам шишмәләре» төбәк-ара шиғриәт фестиваленең беренсе премияһы лауреаты (Бәләбәй, 2006). Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
- Таянович Вениамин Игоревич (1967), спорт ветераны. 1985—1992 йылдарҙа йөҙөү буйынса СССР йыйылма командаһы ағзаһы. 1992 йылда Барселонала уҙған Олимпия уйындары чемпионы, призёры һәм рекордсыһы. СССР-ҙың халыҡ-ара класлы (1986) һәм атҡаҙанған (1992) спорт мастеры. Сығышы менән Өфө ҡалаһынан.
3 һәм 8 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Иҫәнсурина Дилара Сибәғәт ҡыҙы (1953), педиатр. Күмертау ҡала дауаханаһының балалар поликлиникаһы мөдире. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы.
- Ғәлләмов Айҙар Хәмит улы (1963), ғалим-табип. 1986 йылдан Көньяҡ Урал тимер юлының Троицк станция дауаханаһы табибы, 1997—2004 йылдарҙа Өфө ҡалаһының 22-се дауаханаһы табибы, бүлек мөдире, бер үк ваҡытта Башҡорт дәүләт медицина институты һәм Башҡорт дәүләт медицина университетының хирургия һәм эндоскопия кафедраһы уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы.
4 һәм 9 һанына тамамланған йылдарҙа тыуғандар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Сурағолов Руф Сабир улы (1939—1995), урман белгесе-ғалим, эколог. Ауыл хужалығы фәндәре кандидаты. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған урмансыһы (1982). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Асҡын районы Иҫке Ҡаҙансы ауылынан.
- Мәғәфүров Ҡадир Барый улы (1949), биолог-ғалим, иҡтисадсы. 1998 йылдан Башҡорт дәүләт аграр университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 2002 йылғаса иҡтисади кибернетика кафедраһы мөдире; 2010 йылдан Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының Социаль сәйәси һәм хоҡуҡи тикшеренеүҙәр институтының бүлек мөдире, 2015 йылдан — баш ғилми хеҙмәткәр. Ауыл хужалығы фәндәре докторы (1998), профессор (2007). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (2004). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Әбйәлил районы Рәхмәт ауылынан.
тулы исемлек
- Арыҫланов Илдар Ринас улы (1994), спортсы, шоссела велосипедта ярышыусы. Бөтә Рәсәй һәм халыҡ-ара ярыштар еңеүсеһе һәм призёры. Спорт мастеры.
Дөйөм исемлек
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 1483: Рафаэль Санти, Италия рәссамы.
- 1605: Ларс Виваллиус (1605), Швеция шағиры.
тулы исемлек
- 1670: Жан-Батист Руссо, Францияның сатирик шағиры, эпиграммалар авторы.
- 1810: Филип Генри Госсе, Бөйөк Британия натуралисы, аквариумды уйлап табыусы.
- 1820: Надар (төп исеме Гаспар Феликс Турнашон), Франция фотографы, яҙыусы һәм журналист.
- 1836: Николай Склифосовский, Рәсәй империяһы хирургы.
- 1840: Василий Юнкер (йәки Иоганн Вильгельм), Рәсәй империяһы табибы, географ һәм сәйәхәтсе, Африканы өйрәнеүсе.
- 1890: Антон Фоккер, Нидерланд авиаконструкторы.
- 1897: Фриц Эрпенбек, Германия яҙыусыһы, публицист һәм актёр.
- 1920: Эдмонд Фишер, АҠШ биохимигы, физиология һәм медицина өлкәһендәге Нобель премияһы лауреаты (1992).
- 1925: Галина Кожакина, СССР һәм Рәсәйҙең театр һәм кино актёры, РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1970).
- 1955: Майкл Рукер, АҠШ-тың кино актёры, продюсер.
- 1975: Денис Клявер, Рәсәй йырсыһы, «Чай вдвоём» төркөмө ағзаһы.
- 1975: Зак Брафф, АҠШ актёры, режиссёр, сценарист һәм кинопродюсер.
- 1980: Маргарита Симоньян, СССР һәм Рәсәй журналисы, «Russia Today» телеканалының баш мөхәррире.
- 1971: Игорь Стравинский, Рәсәй империяһы композиторы.
